پیام روز ملی کیفیت- فرزین انتصاریان رئیس انجمن مدیریت کیفیت ایران
یادداشت 
فرزین انتصاریان؛رییس انجمن مدیریت کیفیت ایران به مناسبت روز ملی کیفیت
ایجاد جریان رقابتی و کیفیت محور در انقلاب صنعتی چهارم
تغییرات مانند سیلی است که می‌آید و باید برای آن آماده شویم. به‌دنبال این سیل بسیاری از مشاغل در شرف تغییر هستن برخی از بین رفته و برخی تغییر ساختار میدهند و برای سازگاری با این شرایط، نخستین راه ما آموختن است.
انجمن مدیریت کیفیت، یک نهاد مردمی و تشکل تخصصی و علمی است و همان‌طور که در اسم آن آمده، موضوع کیفیت و مدیریت آن را به‌عنوان حوزه تخصصی دنبال می‌کند. در واقع کار ما این است که تحولات جهانی در حوزه کیفیت و مدیریت کیفیت را دنبال کنیم و این تحولات را به جامعه خودمان انتقال دهیم و پیگیر باشیم تا این تحولات آثار مثبتی در بخش تولید، صنعت و خدمات داشته باشد.
کیفیت یک مفهوم ذهنی است و در ذهن مصرف‌کنندگان مسیر متفاوتی را دنبال کرده، در مقطعی، کیفیت را محدود به محصول می‌دانستیم، اما بعدها به این نتیجه رسیدیم که نه تنها کیفیت محدود به محصول نیست، بلکه تداوم کیفیت، موردنظر ماست و در اینجا بود که بحث تضمین کیفیت مطرح می‌شود.
وجدان کیفیت در سازمان ها
در دنیای امروز، موضوع کیفیت از محصول، فرایند و سیستم مدیریت، فراتر رفته و وارد بحث کیفیت سازمانی شده است. محصول تنها یکی از خروجی‌های سازمان است و زمانی که از یک سازمان صحبت می‌کنیم، باید بخش‌های مختلف آن را در نظر بگیریم. خود سازمان از نظر اقتصادی، یک اثر بر جامعه دارد و به‌عنوان بخشی از نظام اداره‌‌کننده یک جامعه، اشتغال ایجاد کرده و اثر اجتماعی هم دارد. در حوزه فرهنگی و بین‌الملل هم آثار یک سازمان را می‌بینیم.
شرایط جامعه و جهان می‌طلبد که سازمان‌ها قدری بر موضوعاتی فراتر از حوزه‌هایی که درباره آنها صحبت کردیم، متمرکز شوند که شعار سال گذشته هم بود که آن را با عنوان «وجدان کیفیت؛ انجام کار درست»مطرح کردیم. زمانی که صحبت از وجدان کیفیت می‌کنیم یعنی فقط انسان‌ها نیستند که وجدان دارند و باید سازمان را نیز به‌عنوان یک موجود زنده دارای وجدان ببینیم.
در اینجا این سوال مطرح می‌شود که آیا سازمان نسبت به محصولاتش وجدان دارد؟ آیا نسبت به حقوق نسل‌های آینده با توجه به آلودگی‌های محیط زیستی که ایجاد می‌کند، وجدان دارد؟ آیا حق دارد با ضایعات خودش به منابع طبیعی آسیب بزند؟ آیا حق دارد با اخلاق و فرهنگ سازمانی نامناسب بر جامعه تاثیر منفی بگذارد؟ کلاهبرداری کند و … اینجاست که ما اهمیت حوزه اخلاق و وجدان سازمانی را حس می‌کنیم.
اوج گیری انقلاب صنعتی چهارم با هوش مصنوعی
طی ۲، ۳ سال گذشته تاکنون یک انقلاب داریم که از آن به‌عنوان انقلاب صنعتی چهارم یاد می‌کنند، اوج این مسئله در حوزه هوش مصنوعی نمود پیدا کرده است. اکنون ماهیت اکوسیستم و در واقع فضای حاکم بر جهان تغییر پیدا کرده که تاثیر زیادی بر جامعه خواهد گذاشت.
این تغییرات مانند سیلی است که می‌آید و باید برای آن آماده شویم. به‌دنبال این سیل، بسیاری از مشاغل در شرف از بین رفتن هستند. برای سازگاری با آن، نخستین راه ما آموختن است. باید بدانیم که با چه چیزی طرف هستیم. سیلی که از آن صحبت کردیم، فقط برای ایرانی‌ها و کشورهای جهان سوم نیست، بلکه شامل مشاغل و شرکت‌های بزرگ در بسیاری از کشورهای مطرح جهان نیز می‌شود.
تغییر مفهوم کیفیت
در اینجا بحث رقابت مطرح می‌شود و بحث وجدان کیفیت را به حاشیه می‌برد. یعنی دیگر بحث وجدان کیفیت را نداریم و بحث ماندن در این فضای جدید را داریم. انجمن مدیریت کیفیت در این زمینه رسالت دارد و باید به سازمان‌ها بگوییم که این رقابت چگونه است. در این زمینه ما مدلی را طراحی کرده‌ایم که با استفاده از معیارها و پارامترهای جدید، یک ارزیابی از سازمان‌ها داشته باشیم و کمک کنیم خوب و بد خودشان را بشناسند. این ارزیابی باید براساس معیارهای امروز باشد تا بتوانیم با این ارزیابی‌ها نظام مدیریت کیفیتی را ارتقا بدهیم و به یک سازمان باکیفیت برسیم.
زمانی که درباره سازمان با کیفیت صحبت می‌کنیم، یکی از پارامترهایش همان اخلاق و چشم‌انداز و هدف‌گذاری و استراتژی درست است. تا زمانی که هویت یک سازمان تغییر نکند، محصول نهایی خوبی نخواهیم داشت
در حال حاضر یکی از حوزه‌هایی که در مباحث مدیریتی کاملاً جدید است، مسئله «هویت سازمانی» است. مثال بارز آن هم مقایسه خودروهای داخلی و خارجی به‌عنوان محصول سازمان است و تا زمانی که هویت یک سازمان تغییرنکند این خودرو نیز تغییر نخواهند کرد. زمانی که صحبت از هویت می‌کنیم این هویت فقط محدود به یک شخص نیست، بلکه یک سازمان هم هویت دارد و یکی از مصادیق هویت یک سازمان این است که اصلاً چه اهدافی را دنبال می‌کند و به چه سمتی می‌خواهد برود. منابع انسانی و کیفیت آنها نیز جز هویت یک سازمان هستند.
با امید به ایرانی بهتر از طریق افزودن کیفیت به زندگی و کسب و کار، موفقیت همه دست اندرکاران کیفیت را آرزو میکنم.
فرزین انتصاریان
هجدهم آبان 1402