شکوفه دربندی ، پژوهشگر ومدرس دانشگاه آزاد اسلامی
مقدمه : متاورس دنیای دیجیتال جدیدی است که به زودی بخش های بزرگی از جهان را در بر می گیرد. در حال حاضر ما در دنیای خود به وسیله گوشی یا سیستم های کامپیوتری به اینترنت متصل می شویم .اما در متاورس کاربران محدود به یک صفحه نمایش نیستند. بلکه تمام ذهن آنها درگیر زندگی در یک دنیای جدید است. دنیایی که بسیاری از محدودیت ها را زیرپا می گذارد و ممکن است مفهوم زمان و مکان را برای ما تغییر دهد.
متاورس را می‌توان به عنوان یک فضای مجازی چند کاربره در زمان واقعی تعریف کرد که در آن افراد در سراسر جهان می‌توانند از طریق یک شبکه به هم متصل شوند ، شخصی اجتماعی برای خود خلق کنند و به مبادله ارزش (در قالب دارایی‌های مجازی) بپردازند. چیزی که متاورس را از یک تجربه چند نفره سنتی متمایز می‌کند، توانایی مردم برای ایجاد و اشتراک‌گذاری محتوا برای شکل دادن به دنیای اطرافشان است.
همچنین فعالیت‌هایی مانند کنفرانس ویدیویی، ارزهای دیجیتال، ایمیل، واقعیت مجازی، رسانه‌های اجتماعی، پخش زنده، هوش مصنوعی و بلاک چین همگی بخشی از متاورس هستند. در این دنیا مردم می‌توانند تعامل داشته باشند، بازی کنند، تجارت کنند و با دیگران ارتباط برقرار کنند و خیلی کارهای دیگر انجام دهند. شاید برایتان جالب باشد بدانید نام «متاورس» اولین‌بار در یک رمان مطرح شد. «تصادف برفی» (Snow Crash) یک رمان علمی-تخیلی است که در سال ۱۹۹۲ منتشر شد. نیل استیونسن در این کتاب از واژه «متاورس» به عنوان فناوری جایگزین اینترنت نام برد. این نویسنده در این کتاب به خوانندگانش گفت که واقعیت مجازی در آینده‌ای نزدیک جایگزین اینترنت می‌شود. در متاورس، یک سری آواتار به جای کاربر حضور دارند و می‌توانند به موقعیت‌های مختلف مد نظر کاربر رفته و به کارهای مختلفی دست بزنند.
البته شاید مزایای متاورس برای برخی گروه‌ها حتی بیشتر باشد. زاکربرگ بر این باور است که متاورس می‌تواند انبوهی از فرصت‌های ارزشمند را برای هنرمندان و پدیدآورندگان محتوا، کسانی که دور از شهرهای بزرگ به کار مشغولند و کسانی که به صورت آنلاین در کلاس‌ها حضور می‌یابند به همراه آورد. همچنین افرادی که می‌خواهند کار کنند و خانه‌هایی دور از مراکز شهری امروزی داشته باشند ویا افرادی که در مکان‌هایی زندگی می‌کنند که فرصت‌های تحصیل یا تفریح محدودی دارند به یاری متاورس از سد این محدودیت‌ها عبور خواهند کرد. افراد می‌توانند از طریق واقعیت مجازی به‌طور کامل مجازی وارد متاورس شوند . تصور کنید جلسات کاری و مصاحبه‌های خود را در یک دفتر مجازی انجام می‌دهید و دیگر نیازی به زوم یا وب کم ندارید.
او می‌گوید در آینده با استفاده از ابزارهایی مثل عینک‌های واقعیت مجازی می‌توان به صورت مجازی در یک محیط کار یا کلاس درس در کنار سایر افراد حضور یافت، در حالی که این محیط کار یا کلاس درس ممکن است اصلا در دنیای واقعی وجود نداشته باشد.
فعالیت در متاورس و مدیریت کسب و کارها در این فضا دو نوع خواهد بود :
1-کسب و کارهای سنتی که از پیش وجود داشته و اکنون به این فضا منتقل شده اند یا شرکتهایی که هم زمان در دنیای واقعی و دنیای دیجیتال به فعالیت خود ادامه می دهند.
2- کسب و کارهایی که از ابتدا در متاورس شکل خواهند گرفت و هیچ گونه تجربه فعالیت حضوری در دنیای واقعی را نخواهند داشت.
با وجود اینکه متاورس هنوز در دست ساخت است ، کسب و کارها در حال آماده شدن برای یک تحول اساسی در متاورس و مدیریت در آن هستند. درآمدهای بازارهای مجازی روز به روز در حال گسترش است و استفاده از فناوری های جدیدی و نیز رمزارزها در بازارهای مالی ، نوید از آینده روشن برای کسب و کارهای آنلاین و فعال در دنیای دیجیتال می دهد. به عنوان مثال پیش بینی می شود درآمد دنیای بازی های آنلاین از 180 میلیارد دلار در سال 2020 به 400 میلیارد دلار در سال 2025 افزایش می یابد.
متاورس و مدیریت بازاریابی ، تبلیغات و برند سازی
متاورس ، تکرار اینترنت و دنیای رسانه های اجتماعی خواهد بود اما با چند تفاوت :
- کاربران متاورس می توانند از طریق واقعیت مجازی (VR) ، وارد آن شوند . این ابزار امکان تعامل با نام تجاری جدید را فراهم می کند.
- کاربران متاورس می توانند در هرنقطه از جهان مستقر شوند و هرگونه موانع جغرافیایی در تجارت الکترونیک را از بین ببرند.
- کاربران به یک کیف پول دیجیتال مجهز خواهند شد که مشکلات معاملات و خریدها را رفع می کند.
- کاربران می توانند آزادانه در متاورس تله پورت ( انتقال آنی در فضا و مکان ) را انجام دهند. در گروه ها و تیمهای مختلف حضوریابند و به رویدادها بپیوندند.
- کاربران متاورس با کمک ویدئوهای 360 درجه و مدل سازی سه بعدی ، درگیر نوع جدیدی از تبلیغات خواهند شد.
- استراتژیهای بازاریابی و آمیخته بازاریابی کسب و کارها به گونه ای تکامل خواهند یافت که واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را نیز شامل شوند.
خطرات تجارت و مدیریت کسب و کار در متاورس
انجام معامله در متاورس و مدیریت کسب و کار خالی از ایراد نخواهد بود. سرمایه گذاری در بخش های جدید همیشه درصدی از ریسک و بی اعتمادی را به همراه دارد و این امر به ویژه در سالهای اول متاورس یعنی تا سال 2035 نیز صادق خواهد بود.
بسیاری از توسعه دهندگان معتقدند که متاورس باید غیرمتمرکز و فرای مالکیت افراد باشد و از شفافیت و دموکراسی کامل بهره ببرد. اما اعمال قوانین و نظارت در این فضا هراندازه که قوی باشد ، با توجه به معماری دیجیتالی و غیرمتمرکز آن احتمالا با چالش های جدیدی روبرو خواهد شد.
توصیه هایی برای کسب و کارهای علاقمند به حضور در متاورس و مدیریت در این فضا
فیس بوک ( متا ) ، به عنوان یکی از شرکتهای برتر توسعه دهنده متاورس ، همواره بر روحیه کارآفرینی تاکید داشته و اکنون با ورود به این مرحله جدید ، سه دیدگاه را برای رهبران و مدیران کسب و کارها بیان می کند :
1- متاورس از طریق یک اتحاد جهانی متشکل از سازندگان ، سیاست گذاران و مشاغل به صورت مشترک ایجاد خواهد شد. فعالان مدیریت کسب و کار می توانند از یک محیط عملیاتی امن اطمینان داشته باشند.
2- اولین مورد استفاده از متاورس و مدیریت متاورسی ، ترویج تجارت در دنیای فیزیکی خواهد بود. به عنوان مثال ، خرید در بستر واقعیت مجازی می تواند فروش خرده فروشی ها را افزایش دهد.
3- اپلیکیشن های دوبعدی به عنوان پلی بین متاورس و واقعیت دیجیتال امروزی ، یعنی اینترنت عمل خواهند کرد. کسب و کارها تشویق می شوند تا با حضور پررنگ تر در دنیای اینترنت ، این انتقال را ساده تر نمایند.
شرکت های برتر در دنیای متاورس
Roblox
Roblox یک شرکت بازی سازی آمریکایی است که در سال ۲۰۰۴ تاسیس شد. این شرکت دارای لیست بلندبالایی از بازی‌هایی مانند Meepcity و Bloxburg است که بازیکنان را قادر می‌سازد خانه‌های مجازی بسازند و کارهای اساسی مانند یافتن شغل و جستجوی ماجراجویی در دنیای مجازی را انجام دهند. هدف اصلی Roblox ایجاد یک پلتفرم اجتماعی است که در آن افراد بتوانند با هم معاشرت کنند.
Epic Games
Epic Games یک شرکت آمریکایی توسعه دهنده بازی های ویدئویی و نرم افزار است که در سال ۱۹۹۱ تاسیس شد. این شرکت بازی های شگفت انگیزی مانند Fortnite، Unreal Engine 4 و Unreal را ارائه می دهد. این شرکت همچنین در رقابت متاورس پیشرو است. تمرکز آن بر ساخت یک پلتفرم متاورس است که در آن افراد می توانند با یکدیگر صحبت کنند، با برندها ارتباط برقرار کنند .
Nike
نایک یک شرکت آمریکایی است که در حال ساختن آینده کفش و پوشاک است. این برند در ۲۶ ژانویه ۱۹۶۴ تأسیس شد و اکنون برندی چند سرویس است که کفش، پوشاک، تجهیزات و خدمات ارائه می کند. این برند برتر کفش ، با همکاری Roblox در حال آزمایش فناوری متاورس است و دنیای مجازی خود Nikeland را بر روی Roblox ساخته است،.نایکلند یک فضای رایگان برای کاوش بازی ها است. بازیکنان فرصتی برای امتحان کفش های ورزشی جدید و دویدن ماراتن در نایکلند خواهند داشت.