در ۱۹ ژوئن سال جاری، سازمان جهانی استاندارد (ISO) ، نسخه‌ی جدیدی از ISO 22000، استاندارد بین‌المللی برای سیستم‌های مدیریت ایمنی مواد غذایی را منتشر کرد. این نسخه‌ی جدید، برای سایت‌های دارای گواهی، تغییرات مهمی را به همراه دارد. در این مقاله، تغییرات اصلی را به صورت خلاصه بیان می‌کنیم.
براساس آخرین نظرسنجی ایزو، بیش از ۳۲۰۰۰ سازمان در زنجیره‌ی تأمین مواد غذایی، از گواهی ISO 22000 استفاده می‌کنند. از زمان اولین انتشار ISO 22000 در سال ۲۰۰۵، تعداد سازمان‌هایی که اجرای سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را مطابق با ISO 22000 انتخاب کرده‌اند، به طور پیوسته در هر سال افزایش پیدا کرده است.
بااین‌حال، کاربران در طول زنجیره‌ی تأمین، در طی این سال‌ها، هم چیزهای زیادی در مورد ایمنی مواد غذایی آموخته‌اند و هم با چالش‌های جدیدی مواجه شده‌اند که منجر به یک بازنگری کلی در این استاندارد شده است.
هدف از بازنگری در ISO 22000
سازمان بین المللی استانداردسازی در این بازنگری، اهداف زیر را دنبال می‌کند:
- توضیح مفاهیم کلیدی‌ای که ابهام ایجاد کرده‌اند؛ مانند نقاط کنترلی مهم (CCPs) Critical Control Points))، برنامه‌های پیش‌نیاز عملیاتی (OPRPs)Operational Prerequisite Programs)) و برنامه‌های پیش‌نیاز (PRPs)Prerequisite Programs)).
- بهبود خوانایی و کارایی استاندارد.
- اطمینان از این‌که این استاندارد با تمام عوامل موجود در زنجیره‌ی تأمین غذایی مرتبط و متناسب است.
- اطمینان از این‌که این استاندارد، منطبق بر نیازهای SMEs است.
- با اتخاذ یک ساختار و واژگان مشترک، سازگاری ISO 22000 با سایر استانداردهای سیستم مدیریت افزایش می‌یابد.
تغییرات ISO 22000:2018
نسخه‌ی جدید، شامل تعداد زیادی تغییرات جزئی است که برای افزایش خوانایی و وضوح این استاندارد بیان شده‌اند. در عمل، درصورت وجود هرگونه عکس‌العمل نسبت به اجرای واقعی این استاندارد، قسمت اعظمی از این تغییرات کم خواهند شد. بااین‌حال، این بازنگری تعدادی از تغییراتی که درحقیقت ساختارگرایانه‌تر هستند را نیز معرفی می‌کند:
- نسخه‌ی جدید، اصطلاحاً به «ساختار سطح بالا» – (HLS) High-Level Structure)) که ساختار مشترک تمام استانداردهای سیستم مدیریت است، تعمیم داده می‌شود. تعمیم یک ساختار مشترک میان تمام استانداردها، سازگاری سیستم‌های مدیریتی مختلف را تسهیل می‌کند. کاربران ISO 9001:2015، ISO 14001:2015 و ISO 45001 قبلاً با این ساختار آشنا هستند. این تغییر در ساختار، عملاً ترکیب ISO 22000 با سایر استانداردهای سیستم مدیریت را برای سازمان‌ها ساده‌تر می‌کند.
- مطابق با تغییرات ISO 9001:2015 و ISO 14001:2015، نسخه‌ی جدید ISO 22000 نیز استانداردی مبتنی بر ریسک خواهد بود. این استاندارد، ریسک در سطح عملیاتی اول (Level I) از طریق رویکرد تحلیل نقطه‌ی کنترل بحرانی (HACCP) را به‌اندازه‌ی سطح استراتژیک سیستم مدیریت، و توانایی خودش را برای اهداف تعریف‌شده‌ی این چنینی، مشخص می‌کند.
- این استاندارد در حال حاضر، به‌طور سیستماتیک دو چرخه‌ی (PDCA) Plan-Do-Check-Act)) را مشخص می‌کند. اولین مورد، نسبت به سیستم مدیریت، به‌صورت کامل و جامع اعمال می‌شود؛ درحالی‌که مورد دوم، عملیاتی که در بند ۸ شرح داده شده است را بیان می‌کند که به‌طور هم‌زمان اصول HACCP را نیز پوشش می‌دهد. این موضوع در نمودار زیر شرح داده شده است:
منبع:http://dqs-middleeast.com